Srpska dijaspora širom planete proslavila Božić, Srpsku Novu godinu i pobedu naših tenisera
U TUĐINI ŽIVI 2,5 MILIONA SRBA
– Srpske svečanosti i manifestacije na svih šest kontinenata pokazuju da smo mi Srbi kao narod jedno složno i snažno nacionalno biće – kaže Miodrag Jakšić, predsednik Matice iseljenika i Srba u regionu
Dr Marko Lopušina
Prva beba rođena u Austriji i u Beču u Novoj 2020. godini bila je jedna mala Srpkinja. Time se broj naših ljudi u glavnom gradu srpskog rasejanja Beču uvečao na 191.000.
– Srbi su po broju prvi među etničkim grupama u Beču, najbrojniji pravoslavci u Austriji i sa oko 2500 studenata najmoćnija akademska zajednica na ovdašnjim fakultetima. Kako je januar mesec doseljenika, koji u čitavoj Austriji slave Novu godinu, Božić, a pripremaju se za Svetosavsku akademiju i čuveni Bečki bal, to je u ovo vreme naša zajednica izuzetno aktivna i živa – saopštila nam je akademik Svetlana Matić, profesor u austrijskim školama sa decu stranaca.
Novak Đoković i Srbi u Australiji
Po proslavama državnih i verskih praznika u čitavom svetu vidi se da su Srbi u dijaspori aktivni u svih 159 država u tuđini, u kojima žive i rade. Joca Gajeskov, Srbin iz Banata, hroničar srpskog rasejanja na petom kontinentu poslao nam je divnu fotografiju proslave Božića u Sidneju.
Nakon pobede naše teniske reperezntacije u Austriji na svetskom ATP turniru, fotografije Novaka Đokovića i drugova sa srpskom publikom iz Sidneja obilaze i danas svet.
– Svi ovi događaji govore da naš iseljeni narod, poreklom iz tri matične države, Srbije, BiH i Crne Gore, ma koliko hiljada kilometara bio od matice, ne zaboravlja otadžbinu i ume da slavi Srbiju i Srpsku pravoslavnu crekvu. Srpske svečanosti i manifestacije na svih šest kontinenata pokazuju da smo mi Srbi kao narod jedno složno i snažno nacionalno biće – kaže Miodrag Jakšić, predsednik Matice iseljenika i Srba u regionu.
Prema podacima Matice u tuđini danas živi oko 2,5 miliona Srba, koji su zavisno od statusa koji dobijaju u zemljama boravka označeni kao iseljenici, radnici na privremenom radu, nacionalne manjine, etničke grupe i ljudi sa privremenim dozvolama boravka.
Najstarija srpska emigracija je u Rusiji od 15. veka, srednjoj Evropi od 16. veka, u SAD od 1815. godine, a u Australiji od 1863. godine. Srednju generaciju predstavljaju gastarbajteri Zapadne Evrope, gde odlaze od 1968. godine. A najmlađi emigranti su vozači, koji upravo odlaze da upravljaju autobusima i kamionima od Češke preko Slovačke do Slovenije.
U potrazi za poslom i boljim životnim standardom poslednjih decenija našu zemlju je napustilo više od 650.000 ljudi. To je izazvalo značajno povećanja broja članova srpskih zajednica, na primer, u Sloveniji za 15.000, u Slovačkoj na 12.000, a u Mađarskoj za 8.000, Norveškoj za 5000, na Malti za 3000.
– Srpska kolonija u Kini danas ima 40.000 ljudi. To je posledica aktivne poslovne saradnje između naših zemalja, a i velikog angažovanja trenera i sportista iz Srbije, koji je sve više u Kini – rekao nam je Zoran Bogdanović, poslovni čovek i osnivač prvog Urduženja Srba u Kini.
Navršilo se pola veka od masovnog odlaska naših radnika na rad u Nemačku, Austriju, Švedsku, Francusku, Švajcarsku. U međuvremenu ti gastarbajteri su se penzionisali i vratili svom zavičaju. Umesto njih na rad danas odlaze u tuđinu, manje radnici, a više stručnjaci, lekari, tehničari, IT kardovi, vozači, piloti, doktori nauka, pa i studenti.
– Iseljeni Srbi godišnje šalju svom narodu u matici oko tri milijarde evra deviznih doznaka, ali najveća vrednost naše dijaspore danas je srpska pamet u inostranstvu. U tuđini je više od 50.000 srpskih profesora, naučnika, akademika. Naši ljudi rade u NASI, u nemačkom Institutu za kosmička istraživanja, u francuskim fabrikama automobila, na ruskim univerzitetitetima, u Švedskoj masonskoj akademiji, u austrijskom parlamentu – nabraja nam Stane Ribič iz Slovačke, predsednik Udruženja Srba, koje planira da 22. januara u Bratislavi postavi bistu Nikole Tesle u državnoj radio-televiziji.
Decenijama je naše rasejanje u tiđini, radi opstanka bilo okrenuo samo sebi. Dolazak novih generacija, jačanje srpske kolonije stvorilo je uslove da se Srbi u dijaspori predstave svojim domaćinima kao deo njihovog društva, ali i kao značajan politički faktor. Takvi napori se čine u SAD, Kanadi, Švedskoj, Švajcarskoj, zemljama u regionu, ali i u Nemačkoj i Austriji.
Na tom zadataku posebno je aktivan g. Nebojša Rodić, naš ambasador u Austriji:
– U Austriji je izvršena reorganizacija srpskih organizacija i srpskih kadrova, sa ciljem da sa novim snagama pojačamo aktivnosti predstavljanja srpskog naroda i naše kulture samim Austrijancima. Uspostavljena je direktna saradnja gradonačelnika Beča i Beograda. Naši ljudi pojačaće svoj prisustvo u austrijskim strankama i insitutcijama, kako bismo osnažili naše prisustvo u ovoj zemlji i uticali na poboljšanje našeg statusa u Austriji – rekao nam je ambasador Nebojša Rodić.
Namera novih generacija srpskih iseljenika je da u tuđini stvore novu, drugu Srbiju, koja će neraskidivo biti vezana sa svojom maticom.
Antrfile
NEMAČKI SRBI NAJBROJNIJI
Prema popisima zemalja, u kojima se Srbi izjašnjavaju po jeziku kojim govore u kući, a ne po nacionalnoj pripadnosti, najviše naših ljudi – preko 460.00 ima u Nemačkoj, potom u SAD 350.000, Austriji 300.000, zemljama Skandinavije 180.000, Hrvstkoj 175.000 i Kanadi 170.000.
Nešto manje Srba je u Švajcarskoj 130.000, Francuskoj 100.000, Australiji 69.000, Velikoj Britaniji 55.000, Rusiji 20.000, Rumuniji 16.000, Grčkoj 6.000.
Antrfile
U TURSKOJ 400.000 NAŠIH LJUDI
Podaci Ambasade R. Srbije u Ankari govore da u Turskoj živi i radi oko 400.000 ljudi poreklom iz Srbije, koji u svojim porodiciama i domovima govore srpskim i srpsko-bošnjačkim jezikom. To su Srbi pravoslavci, Srbi muslimani, Turci, Bošnjaci i Sandžaklije. Mnogi od njih imaju srpske pasoše.
Antrfile
350.000 SRPSKIH TOPONIMA
Srbi u svetu imaju 200 crkava, manastira, kapela i grobalja SPC, 660 srpskih memorijala, spomenika i 350.000 srpskih toponima. nazivi sa srpskim imenima nalaze se od Aljaske, preko SAD, Evrope, Afrike, Azije, do Australije. Mnogi srpski hramovi, kao hram Svetog save u Njujorku, zaštićeno su dobro SAD i drugih stranih zemalja. U inostranstvu postoji 300 srpskih klubova, kulturnih društava i humanitarnih organizacija. Sve to predstavlja srpsku kulturnu baštinu u svetu.
Antrfile
NOVE TESLE
Mladi Srbi znanjem osvajaju svet. Najbolji srpski student u 2018. godini je Anja Vujaković iz Prijedora, student Diplomatske akademije, čiji je prosek ocena čista desetka. Danijela Kralus iz Zrenjanina, stipendista kompanije NIS, proglašena je za najboljeg stranog studenta na Sanktpeterburškom rudarskom univerzitetu u 2019. godini. Srđan Budimir, student završne godine univerziteta Teksas A&M komerc, okitio se proletos laskavim priznanjem – „Najbolji u klasi“. Milica Gašić, uči robote da govore srpski. Dobitnica je prestižne naučne nagrade nemačke fondacije Humbolt za razvoj veštačke inteligencije i robota. Mladi pronalazač Dejan Lukić iz Broda, sa 13 godina postao je član američke agencije NASA.
Antrfile
VELIKANI OPERE
Već čitav vek srpski operski pevači i muzičari rade kao članovi Berlinske opere. U prestonici Nemačke svoju karijeru su ostvarili dirigent Mladen Guteša, violinista Maja Avramović, mecosopran Katarina Bratić, profesor Nena Brazković, kompozitor Milica Đorđević.
Antrfile
MOĆNE SRPKINJE
Pripadnice svetske elite danas su naše dame Madlena Cepter iz Monaka, Slavica Eklston iz Londona, Fibi Novaković iz Vašingtona, Ubavka Matić Mekdonalds iz Toronta, Ana Ivanović iz Nemačke, Danica Ćurčić iz Kopenhagena.
Antfile
NAJPOPULARNIJI SRBI
Novak Đoković je danas najpoznatiji Srbin u svetu. Odmah iz njega je trener Bora Milutinović, kome su Kinezi štampali 3 milijardi poštanskih marki sa njegovim likom. Obožavaju ga i Amerikanci, Meksikanci, Nigerijski i Katarci. U Rusiji je najpopularniji glumac Miloš Biković, a u Turskoj Emina Jahović.